İlhami Emin, yaptığı konuşmada pek çok anısını anlattıktan sonra, Makedonya’da Makedonların dışında Sırp, Arnavut, Boşnak ve Rom gibi etnik topluluklar olduğunu, bunların arasında Türklerin özel bir yeri ve önemi bulunduğunu söyledi. Türkler arasında baş gösteren bölünme ve particiliğe dikkat çekti.

 

Makedonya’da Türklerin en uzun “kültürel varlık” ve “egemenlik” geçmişine sahip olduğuna değinen Emin, Türk halkının dününü, bugününü ve yarınını, ana dili öğrenmelerine ve kaybettiği özgüvenini geriye kazanmasında, yok olma korkusu taşımadan kendi varlığını ispatlamasında Birlik gazetesinin önemini vurguladı.

 

23 Aralık 1944 yılında kurulan ve Makedonya’da Türkçe yayınlanan “Birlik” ve “Tan” gazetelerinin artık yaşamadığını oysa sosyalizm zamanında bu gazetelerle beraber Sevinç, Tomurcuk ve Sesler gibi dergilerin Türklüğü yaşatmada büyük katkıları olduğunu söyledi.

 

Sevinç, Tomurcuk ve Sesler gibi dergiler sayesinde eski Yugoslavya (Makedonya ve Kosova) Türk yazarları yanında, Makedon ve diğer Yugoslav yazarları ile dünya yazarlarından kitaplar yayımlandığını, ayrıca Türkiye yazarlarından da çok sayıda kitap yayınlandığını vurgulayan İlhami Emin, dilin korunmasının önemine değinerek yetişkin iş gücüne ihtiyaç olduğunu da belirtti.

 

İlhami Emin şu an Makedonya’da Türk basının bölünmüşlük nedeniyle Birlik gazetesi seviyesinde herhangi bir gazete olmadığını da vurguladı.

 

Dilin gelişmesi açısından televizyonların, gazetelerin önemli işlevlerinin olduğunu kaydeden Emin, “Şu an Makedonya’da Türk dizileri oldukça çok izleniyor. Bu durum dilimizin gelişmesine katkı sağlıyor” dedi.

 

Gençlerin ülkeyi terk edip başka ülkelerde hayat kurduğuna da değinen Emin, “Halbuki bizim de yetişmiş insana ihtiyacımız var. Birlik olmamız gerekiyor” şeklinde konuştu. Bu noktada sivil toplum örgütleri ile işbirliği yaparak bilgilerin paylaşılmasının iki ülke açısından da önemli olduğuna değindi.